مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار - کارشناسی
نظر به افزایش روزافزون دایره خدمات بهداشتی، تنوع کارها، تعداد مشاغل و مسائل متفاوتی که کارگران هر حرفه با آن مواجه هستند، پیدا کردن تعریف جامع و کامل بهداشت حرفه ای خالی از دشواری نیست و شاید برای شناخت بهتر حدود و وظایف بهداشت حرفه ای در مورد هر حرفه میبایست تعریف جداگانه ای در نظر گرفته شود.
تعریف زیر می تواند تا حدی گویای وسعت و اهمیت بهداشت حرفه ای باشد:
«بهداشت حرفه ای عبارتست از علم و هنر تامین بالاترین سطح سلامت نیروی کار، حفظ و ارتقای سلامتی آنان و حفظ سرمایه از طریق ایجاد محیط کار سالم، انتخاب کارگر مناسب برای هر کار، تطبیق کار با مقتضیات روحی و جسمی کارگران، پیشگیری از حوادث و بیماریهای شغلی و غیر شغلی، آموزش بهداشت فردی و مسائل مربوط به کار،تشخیص زودرس و درمان بیماری ها، و توجه به مسائل و مشکلات کارگران همه مشاغل و افراد وابسته به آنان به گونه ای که هر کارگر قادر باشد با برخورداری از حداکثر سلامتی و رفاه، فردی موثر برای اجتماع باشد».
تعریف فوق علیرغم کامل نبودن اما گویای آن است که بهداشت حرفه ای تنها محدود به مسائل درمانی و پزشکی نبوده بلکه مسائل محیطی و اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی و امثال آنها را نیز در بر می گیرد.
نخستین کمیته مشترک سازمان بهداشت جهانی و سازمان بین المللی کار که در سال1950 در ژنو تشکیل گردید، بهداشت حرفه ای را چنین تعریف کرده است.
تامین و ارتقاء عالی ترین سطح سلامت جسمی، روانی و اجتماعی برای کارگران همه ی مشاغل، پیشگیری از بیماریها و حوادث ناشی از کار، به کار گماردن نیروی کار در محیط و شغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آن را دارد، و یا بطور خلاصه تطابق کار با انسان و در صورت عدم امکان، تطابق انسان با کار.
هدف بهداشت حرفه‌ای را کمیته مشترک کارشناسان بهداشت جهانی و سازمان بین‌المللی کار چنین تعریف کرده است:
ارتقاء و تامین عالی‌ترین درجه ممکن وضع جسمی، روانی و اجتماعی کارکنان همه مشاغل
جلوگیری از بیماریها و حوادث شغلی
انتخاب کارگر یا کارمند برای محیط و شغلی که از لحاظ جسمی و روانی قدرت انجام آن را دارد و یا بطور اختصار تطبیق کار با انسان و در صورت عدم امکان این امر تطبیق انسان با کار .
برنامه های بهداشت حرفه ای
به منظور دستیابی به اهداف فوق، اجرای برنامه های بهداشت حرفه ای ضرورت دارد. اجزاء این برنامه ها که بطور خلاصه در زیر به آنها پرداخته خواهد شد در کشور ما بطور مشترک به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت کار و امور اجتماعی می باشد. البته سازمان تامین اجتماعی نیز مسئول درمان و بیمه کارگران است.
برنامه های بهداشت حرفه ای عبارتند از:
اقدامات مربوط به شناسایی و ارزشیابی عوامل زیان آور در محیط کار و ارائه راهکارهای کنترلی
برنامه های مربوط به معاینات پزشکی کارگران
این معاینات به اشکال مختلفی چون معاینات پزشکی قبل از استخدام ، معاینات پزشکی دوره ای و معاینات اختصاصی به اجرا در می آیند .
برنامه های مربوط به حفاظت و ایمنی نظیر تامین وسایل حفاظت فردی ، حفاظ گذاری دستگاهها و ماشین الات
برنامه های مربوطبه آموزش بهداشت کارگران مانند آموزش روش صحیح استفاده از تجهیزات حفاظت فردی
ایجاد امکانات درمانی و کمکهای اولیه
برنامه های مربوط به تغذیه
برنامه های مربوط به بهداشت محیط کار مثل نظارت بر سرویسهای بهداشتی
برنامه های مربوط به نوتوانی
دوره های تحصیلی رشته بهداشت حرفه ای در این دانشکده بر اساس واحد های ارائه شده به صورت زیر می باشد :
کارشناسی ( لیسانس ) پیوسته 130 با واحد
کارشناسی ( لیسانس ) ناپیوسته با 65 واحد
طول دوره و تعداد واحدها:
طول دوره کارشناسی پیوسته: 4 سال
تعداد کل واحد: 136 واحد
تعداد دروس عمومی: 28 واحد
تعداد کارآموزی در عرصه: 16 واحد
تعداد دروس اختصاصی: 53 واحد
تعداد دروس پایه و اصلی: 39 واحد